Austria pod lupą Brukseli – procedura nadmiernego deficytu 2024
Austria pod lupą Brukseli – Komisja Europejska planuje wszcząć procedurę nadmiernego deficytu
Komisja Europejska we wtorek zapowiedziała plany wszczęcia procedury nadmiernego deficytu przeciwko Austrii. Deficyt budżetowy tego alpejskiego kraju w 2024 roku osiągnął poziom 4,7 proc. PKB, znacznie przekraczając dozwolony przez Unię Europejską limit wynoszący 3 proc. PKB.[1]
„Komisja zaproponuje Radzie wszczęcie procedury nadmiernego deficytu wobec Austrii” – zapowiedział komisarz ds. gospodarki UE Valdis Dombrovskis podczas prezentacji wiosennego pakietu dokumentów w ramach Semestru europejskiego.[1]
Według prognoz Komisji Europejskiej problem nadmiernego deficytu w Austrii nie zostanie szybko rozwiązany. Przewiduje się, że deficyt budżetowy tego kraju w 2026 roku wyniesie 4,4 proc. PKB, a w 2027 roku – 4,2 proc. PKB, co oznacza, że przekroczenie unijnych limitów będzie miało charakter długotrwały.[1]
Czym jest procedura nadmiernego deficytu?
Procedura nadmiernego deficytu (Excessive Deficit Procedure – EDP) jest mechanizmem określonym w artykule 126 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Jest ona uruchamiana, gdy w danym kraju UE deficyt sektora finansów publicznych przekroczy próg 3 proc. PKB lub gdy dług publiczny osiągnie nadmierny poziom.[3][4]
Procedura ma charakter wieloetapowy. Państwo nią objęte zobowiązane jest do regularnego raportowania do instytucji unijnych działań podejmowanych w celu redukcji deficytu. W skrajnych przypadkach może ona zakończyć się nałożeniem sankcji finansowych.[4]
Polska również pod nadzorem
Warto przypomnieć, że Polska również znajduje się pod nadzorem Komisji Europejskiej w związku z procedurą nadmiernego deficytu, która została nałożona w lipcu 2024 roku.[2] Nie jest to pierwszy raz – nasz kraj był już objęty tą procedurą w 2010 roku, jednak w ciągu kilku lat udało się wówczas obniżyć deficyt z poziomu 5-7% do wartości poniżej 3% PKB.[4]
9 października 2024 roku Polska przekazała do instytucji Unii Europejskiej swój pierwszy „Średniookresowy plan budżetowo-strukturalny”, który zawierał ścieżkę wydatków do 2028 roku. Plan ten został pozytywnie oceniony przez Komisję Europejską, co znalazło odzwierciedlenie w projekcie rekomendacji Rady UE zatwierdzających polską strategię finansową.[2]
Konsekwencje dla polityki gospodarczej
Objęcie procedurą nadmiernego deficytu oznacza konieczność wprowadzenia istotnych korekt w polityce fiskalnej danego państwa. Kraje członkowskie muszą przedstawić konkretne plany redukcji deficytu oraz regularnie raportować postępy w ich realizacji.
W przypadku Austrii, z uwagi na prognozy wskazujące na utrzymywanie się deficytu powyżej dozwolonego poziomu przez kilka kolejnych lat, można oczekiwać presji ze strony instytucji unijnych na wprowadzenie znaczących reform fiskalnych i cięć wydatków.
Sytuacja ta pokazuje, że po okresie zawieszenia restrykcji fiskalnych związanym z pandemią COVID-19 (2020-2023), Komisja Europejska powraca do ściślejszego nadzoru nad finansami publicznymi państw członkowskich, dążąc do przywrócenia dyscypliny budżetowej w całej Unii.
