Polska i Iran: Porównanie Rozwoju Gospodarczego i Wyborów Strategicznych po 2024 Roku

Polska i Iran: Dwie Drogi od Zbliżonego Startu do Dziś

Choć Polska i Iran rozpoczynały swoją powojenną modernizację z porównywalnego poziomu rozwoju gospodarczego, dziś losy tych krajów potoczyły się zupełnie odmiennie. Polska, mimo braku zasobów naturalnych takich jak ropa czy gaz ziemny, osiągnęła spektakularny postęp gospodarczy, podczas gdy Iran mierzy się z wieloma wyzwaniami strukturalnymi i geopolitycznymi.

Rozwój bez bogactw naturalnych – polski fenomen

Premier Donald Tusk zwrócił niedawno uwagę na kluczową różnicę dzielącą oba państwa: Polska musiała przeprowadzić transformację gospodarczą bez korzystania z dużych złóż gazu i ropy. Mimo tej bariery nasza gospodarka weszła na ścieżkę stałego wzrostu, opartego przede wszystkim na eksporcie, inwestycjach zagranicznych i stopniowym wdrażaniu nowoczesnych technologii[1]. Długoterminowa stabilność systemu finansowego i korzystne wskaźniki makroekonomiczne pozwoliły Polsce zbliżyć się pod względem rozwoju do czołowych państw Unii Europejskiej.

Aktualne prognozy wzrostu gospodarczego

W 2025 roku polska gospodarka według prognoz OECD wzrośnie o 3,2 proc., a w 2026 roku o 2,7 proc. Wzrostowi sprzyja spadająca inflacja, obniżki stóp procentowych oraz rosnące wynagrodzenia[5]. Z kolei raport Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju szacuje wzrost PKB Polski w tym roku na poziomie 3,3 proc., mimo lekkiego obniżenia oczekiwań w ostatnich miesiącach[3]. Kluczową rolę dla dalszej ekspansji gospodarczej odgrywają powiązania z rynkiem unijnym oraz odporność na czynniki zewnętrzne.

Co istotne, dynamika PKB Polski wciąż przewyższa średnią unijną. W pierwszym kwartale 2025 r. odnotowano wzrost PKB o 0,6 proc. w ujęciu kwartalnym oraz o 0,7 proc. względem końcówki 2024 roku[4][5]. Prognozy dla pozostałych państw regionu, w tym krajów bałtyckich, są mniej optymistyczne z powodu wysokiej inflacji i spadających inwestycji.

Iran – potencjał niewykorzystany przez wyzwania systemowe

W tym samym czasie Iran, mimo posiadania dużych zasobów surowców, znalazł się w trudnym położeniu. Państwo zmaga się z problemami wynikającymi m.in. z międzynarodowych sankcji, niestabilności politycznej oraz ograniczeń inwestycyjnych. Kolejne kryzysy – geopolityczne i wewnętrzne – blokują pełne wykorzystanie potencjału gospodarczego tego kraju[1]. Pomimo prób rozwoju przemysłu ciężkiego i wykorzystania handlu zagranicznego, Iran pozostaje w tyle za krajami, które postawiły na otwartą gospodarkę rynkową.

Kluczowe czynniki sukcesu Polski

• Diversyfikacja gospodarki – ekspansja przemysłu, usług i nowoczesnych technologii
• Stabilność polityczna i makroekonomiczna – zaufanie inwestorów zagranicznych i rozwój sektora prywatnego
• Transformacja ustrojowa – przejście od gospodarki planowej do wolnorynkowej
• Integracja z Unią Europejską – dostęp do wspólnego rynku i unijne fundusze rozwojowe

Wnioski: Jak blisko Japonii?

Transformacja gospodarcza Polski pokazała, że brak surowców nie musi być barierą w doganianiu najbardziej rozwiniętych gospodarek świata. Dzięki wykorzystaniu innowacji, otwarciu na handel zagraniczny i konsekwentnym reformom strukturalnym, Polska zrobiła ogromny krok w kierunku ekonomicznego sukcesu na miarę światowych potentatów. W przeciwieństwie do Iranu, który nadal utyka w pułapce strukturalnych ograniczeń, polska ścieżka rozwoju pozostaje przykładem skutecznych przemian, otwartości i adaptacyjności[1][3][5].