Szwecja w kryzysie 2024-2025: historyczny spadek sprzedaży i rekordowe bankructwa firm
Szwecja w przedłużającym się kryzysie – historyczny spadek sprzedaży i fala bankructw
Szwedzka gospodarka, niegdyś uznawana za wzorzec stabilizacji i wzrostu w Europie, mierzy się obecnie z największym kryzysem od dekad. Według najnowszych danych, kraj doświadcza najpoważniejszego spadku sprzedaży detalicznej od ponad 30 lat, podczas gdy liczba bankructw firm osiągnęła rekordowy poziom.
Gospodarka w stagnacji – rewizja prognoz wzrostu i niepewność konsumentów
W czerwcu 2025 roku szwedzki resort finansów po raz kolejny dokonał znaczącej rewizji prognoz gospodarczych. Najnowsze szacunki przewidują, że PKB Szwecji w 2025 roku wzrośnie jedynie o 0,9 proc., wobec 1,8 proc. prognozowanych jeszcze w maju i 2,1 proc. w budżecie wiosennym. To także słabszy wynik niż wzrost o 1 proc. odnotowany w roku 2024. Ministerstwo oficjalnie przyznało, że kraj znajduje się w przedłużającym się kryzysie, a głównymi przyczynami są osłabiona konsumpcja i pogarszające się perspektywy handlu międzynarodowego, zwłaszcza w obliczu rosnących napięć geopolitycznych i niepewności wokół polityki celnej USA.
Wypowiedzi rządu sugerują, że powrót do wyraźnego wzrostu może potrwać do 2026 roku.
Rekordowa fala bankructw – firmy nie wytrzymują presji
Rok 2024 przyniósł największą liczbę bankructw firm w Szwecji od początku publikowania statystyk. Według danych agencji ratingowej Syna, upadłość ogłosiło 10 062 przedsiębiorstw – o 24% więcej niż rok wcześniej. Eksperci podkreślają, że kluczowym czynnikiem była konieczność spłaty odroczonych podczas pandemii podatków i składek ZUS. Wiele firm, które dotąd utrzymywały się dzięki tym rozwiązaniom, nie sprostało rzeczywistym zobowiązaniom finansowym.
Makroekonomiczne przyczyny kryzysu
- Wysokie stopy procentowe, podtrzymywane przez Riksbank w odpowiedzi na obawy inflacyjne, pogorszyły warunki kredytowe dla biznesu i konsumentów.
- Osłabienie wzrostu w Niemczech – kluczowym partnerze eksportowym Szwecji – ograniczyło popyt na szwedzkie produkty przemysłowe.
- Spadek siły nabywczej gospodarstw domowych i utrzymująca się wysoka inflacja sprawiły, że konsumenci ograniczyli wydatki, co bezpośrednio wpłynęło na branżę detaliczną i usługową.
- Presja na szwedzką koronę – decyzje o szybszych niż u sąsiadów obniżkach stóp procentowych spowodowały wyprzedaż waluty, co dodatkowo pogłębiło niepewność inwestycyjną.
Kiedy nadejdzie poprawa?
Choć gospodarka Szwecji znajduje się obecnie w stagnacji, pojawiają się pierwsze symptomy poprawy. W drugiej połowie 2024 roku zaczęły rosnąć realne płace, a inflacja znalazła się pod kontrolą. Ekonomiści przewidują, że 2025 rok przyniesie umiarkowaną poprawę, choć wyraźnego ożywienia kraj może spodziewać się dopiero w 2026 roku, głównie za sprawą odbudowującej się konsumpcji krajowej.
Wnioski dla rynku i inwestorów
Obecny kryzys w Szwecji stanowi istotny sygnał ostrzegawczy dla międzynarodowych inwestorów, zwłaszcza tych angażujących się w sektorze detalicznym i przemysłowym. Sytuacja wymaga od przedsiębiorstw zarówno większej elastyczności finansowej, jak i bacznego monitorowania czynników makroekonomicznych oraz zmian w otoczeniu prawnym.
Szwedzka gospodarka przechodzi obecnie jeden z najtrudniejszych testów od pokoleń. Najbliższe lata pokażą, czy obecny kryzys stanie się impulsem do głębokich reform i nowej fali innowacji, czy też utrzyma długi okres stagnacji i niepewności.