Ukraina i USA uruchamiają strategiczny Fundusz Inwestycyjny 50/50 dla sektora surowcowego
Ukraina i Stany Zjednoczone realizują przełomowy pakt surowcowy: nowe inwestycje i sygnał polityczny dla świata
W maju 2025 roku Ukraina i Stany Zjednoczone oficjalnie rozpoczęły realizację pierwszych projektów inwestycyjnych w ramach strategicznej umowy surowcowej. Porozumienie to, określane mianem Amerykańsko-Ukraińskiego Funduszu Inwestycyjnego na rzecz Odbudowy, wyznacza istotny punkt zwrotny w polityce gospodarczej Kijowa oraz w relacjach transatlantyckich w kontekście toczącego się od ponad trzech lat konfliktu zbrojnego na Wschodzie.
50/50: Nowy model partnerstwa i zarządzania
Unikalną cechą tej umowy jest powołanie specjalnego funduszu inwestycyjnego na zasadzie równoprawnego podziału własności i zarządzania — po 50% udziałów dla Ukrainy i USA. Oznacza to, że żadna ze stron nie ma większości głosów, co ustanawia faktyczne partnerstwo oparte na wzajemnych korzyściach, współpracy oraz zaufaniu. Fundusz umożliwia kierowanie znacznych środków na odbudowę i modernizację ukraińskiego sektora wydobywczego oraz rozwój infrastruktury, bez nakładania na Kijów zobowiązań finansowych wobec amerykańskiej administracji.
Surowce strategiczne i priorytety inwestycyjne
Umowa przewiduje uprzywilejowany dostęp Stanów Zjednoczonych do projektów rozwoju ukraińskich zasobów naturalnych, m.in. w zakresie aluminium, grafitu, ropy naftowej oraz gazu ziemnego. Nowe inwestycje docelowo mają wspierać odbudowę kraju i zwiększyć bezpieczeństwo energetyczne regionu, jednocześnie oferując amerykańskim przedsiębiorstwom szansę na ekspansję na atrakcyjnym rynku surowcowym Europy Wschodniej.
Kluczowe zasady, takie jak zachowanie państwowej własności spółek strategicznych (np. Ukrnafty czy Energoatomu) oraz kontrola nad decyzjami dotyczącymi wydobycia, pozostają po stronie ukraińskiej. Spółki nie będą zmieniały klasyfikacji prawnej w wyniku rozpoczętych inwestycji, a własność podglebia pozostaje wyłącznie w gestii państwa ukraińskiego, co zapisano w treści porozumienia.
Dodatkowo, dochody i wkłady funduszu nie będą opodatkowane ani w USA, ani na Ukrainie, co zwiększa atrakcyjność inwestycji i pozwala obydwu stronom skorzystać z większych zysków.
Znaczenie polityczne i sygnał dla Rosji
Analitycy podkreślają, że porozumienie ma także istotne znaczenie polityczne. Podpisanie ukraińsko-amerykańskiej umowy to czytelny sygnał względem Moskwy i całej społeczności międzynarodowej, że Waszyngton pozostaje aktywnym graczem na scenie ukraińskiej. W ocenie sekretarza skarbu USA, umowa ta „jasno sygnalizuje Rosji, że administracja amerykańska jest zaangażowana w proces pokojowy, którego celem jest wolna, suwerenna i dostatnia Ukraina w perspektywie długoterminowej”[4].
Szanse i perspektywy rozwoju
Fundusz Amerykańsko-Ukraiński to nie tylko instrument odbudowy, ale również platforma do pogłębiania dwustronnej współpracy technologicznej i transferu know-how. Ukraina zyskuje dostęp do doświadczenia oraz kapitału międzynarodowego, kluczowego dla realizacji planów odbudowy i modernizacji po zniszczeniach wojennych.
Według ekspertów, wdrożenie tego modelu partnerstwa może stanowić wzór dla przyszłych programów inwestycyjnych w regionach dotkniętych konfliktami. Jego transparentność i brak zobowiązań finansowych wobec zagranicznych inwestorów skutecznie wzmacnia pozycję negocjacyjną strony ukraińskiej i buduje zaufanie inwestorów zagranicznych[2][3].
Podsumowanie
Realizacja pierwszych projektów w ramach umowy surowcowej między Ukrainą a Stanami Zjednoczonymi jest krokiem milowym zarówno dla rozwoju ukraińskiej gospodarki, jak i dla bezpieczeństwa całego regionu Europy Wschodniej. Stanowi ona przykład nowoczesnych, równoprawnych partnerstw inwestycyjnych, które mogą stać się fundamentem przyszłej odbudowy Ukrainy oraz ważnym elementem globalnych strategii surowcowych.
O bieżących rezultatach i efektach podejmowanych inwestycji będziemy informować na łamach naszego magazynu biznesowego.
